De vakgroep organiseerde deze winterbijeenkomst in Sint-Oedenrode samen met de ZLTO voor Midden- en Oost-Brabantse kwekers. Na uitleg van voorzitter Erik Stuurbrink over de diverse inzet van de vakgroep, vertelde Ruud van den Berk enthousiast over de peilgestuurde drainage op zijn bedrijf terwijl hij het systeem uittekende op een whiteboard. „Teveel water kan weg, te weinig water kan worden aangevoerd: met het systeem werkt dat super. Je grond moet hiervoor wel capillaire werking hebben. Bij ons komt die tot bijna bij de wortels.”

Als KRW-doelen niet worden gehaald…

Na dit praktische ondernemersverhaal gaf Julia Krijnen (ZLTO) een tussenevaluatie van de Kaderrichtlijn Water (KRW). „We hebben al grote stappen gezet, 80% van de 745 oppervlaktewaterlichamen voldoet al aan de normen. Maar het is onwaarschijnlijk dat Nederland alle KRW-doelen, plusminus 100.000 (!), gaat halen in 2027.”

Worden alle doelen niet gehaald, dan is er een realistische kans dat er regionale of lokale aanscherpingen komen voor nutriënten en/of gewasbeschermingsmiddelen. Er kan ook meer aandacht komen voor beregeningsvergunningen. „(Z)LTO voert onder andere een lobby voor de meest effectieve maatregel op de meest zinnige plek. En we blijven bovenwettelijk stappen zetten met ondernemers via het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer.”

Beregeningsbeleid: kiezen voor generiek of verfijnd

Provincie Noord-Brabant werkt aan nieuw beregeningsbeleid. Een hydrologische ondergrens (daaronder zal kritieke toestand ontstaan voor de natuur) kan gevolgen hebben voor de onttrekking van grondwater. ZLTO pleit voor een duaal stelsel: waarin een ondernemer kan kiezen voor generiek (simpel) of verfijnd (maatwerk) beleid. „Dit geeft ondernemers meer vrijheid om aan de slag te gaan. Er staan nog wel vragen open. Hoe worden bijvoorbeeld ondernemers beloond in beleid bij extra inspanningen?”

‘Waarom niet Europees potgrondconvenant?’

Vervolgens nam Han de Groot, directeur Vereniging Potgrond- en Substraatfabrikanten Nederland, de kwekers mee in de grondstoffentransitie: verlaging van milieu-impact grondstoffen en toenemend gebruik van hernieuwbare grondstoffen in potgrond. „Er is altijd wel discussie over een bepaalde grondstof. Nu gaat het over veen, in de toekomst misschien wel over kokos.”

In het ‘Convenant milieu-impact substraten’ (2022) is onder andere afgesproken in te zetten op verantwoorde veenwinning en hernieuwbare grondstoffen (zoals houtvezel, schors, grassen en rietachtigen). „Veenreductie is nog nergens in Europa vastgelegd in wetgeving.” De presentaties leidde tot levendige discussies onder de kwekers. Bijvoorbeeld over het Nederlandse convenant. ‘Waarom komt er niet een Europees convenant? Zodat er een gelijk speelveld ontstaat voor alle kwekers in Europa.’

Aanmelden brancheopleiding

Tot slot riep scholingsconsulent Mariëlle Gooijaers kwekers op om medewerkers en zij-instromers aan te melden voor de Talentboom Brancheopleiding Boomkwekerij die 21 januari start op bedrijfslocaties in Limburg, maar ook toegankelijk en interessant is voor deelnemers uit Brabant. Een onderdeel kan ook op een Brabants bedrijf plaatsvinden.

Arno Engels