Tijdens een discussie over de toekomst en wat verwacht ‘men’ van onze sector, kwam de term systeemverandering voorbij. Deze term (en zo kan ik er nog wel een paar bedenken) wordt met name door de politiek vaak gebruikt. Er is een systeemverandering nodig om een heleboel doelen te kunnen bereiken.

Maar ja, wat is een systeemverandering dan precies? Gaan we zaken compleet anders doen? Wat mij betreft: ik heb geen idee, want als je om je heen kijkt heeft niemand een systeemverandering van tevoren bedacht of zelfs kunnen bedenken. Steve Jobs ontwikkelde een systeem (Apple) maar had nooit kunnen bedenken wat eruit zou volgen. Net zo goed als Marc Zuckerberg (Facebook), Bill Gates (Microsoft) en Elon Musk (Tesla) dat in hun bedrijfsplan hadden staan. Maar doordat ze iets ontwikkelden is er wel een systeemverandering ontstaan, al was dat niet het doel op zich.

Dan toch maar even terug naar onze sector. Ondanks dat ik mijzelf niet oud vind, heb ik nog samen met mijn vader met paard en daarachter een Planet (voor de niet-insiders: een kleine cultivator handgestuurd) door de kwekerij gelopen.

Daarna kwamen de kleine lichte tractoren, gevolgd door hun grote en zware collega’s die weer opgevolgd werden door lichte varianten, en zelfs autonoom gestuurde elektrische machines gebruikmakend van nieuwe camera en AI-technieken.

Spuitapparatuur van gedragen rugspuit naar 48 meter brede zelfrijdende spuitmachines en zelfs naar drones die bespuitingen en spotspraying met behulp van digitale datagedreven technieken kunnen uitvoeren. Teelten van in de grond, naar teelten in potten op containervelden in geconditioneerde teeltsystemen.

Volgens mijn bescheiden mening zijn dit toch door de jaren heen hele grote veranderingen die je zeker ook systeemveranderingen kunt noemen.

Wat wij nu nodig hebben is een overheid die erkent dat wij op de goede weg zijn. En jazeker, er zijn nog verbeterpunten, maar ook daar wordt aan gewerkt. Maar zoals al eerder gezegd, wij kunnen dat niet van tevoren systeemveranderingen noemen. Dit zijn autonome processen die nu en in de toekomst zullen doorgaan.

Met andere woorden: beste overheid, zullen we het samen anders durven doen?

Jan Veltmans

Bestuurslid LTO Bomen, Vaste planten en Zomerbloemen