Cultuurgroep bos- en haagplantsoen

De LTO Cultuurgroep Bos- en Haagplantsoen heeft voor het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), Ctgb, NVWA en het publiek de mooie en nuttige producten in beeld gebracht die wij kweken voor een groene toekomst. 

LNV heeft samen met de provincies een Bossenstrategie uitgebracht, met daarin opgenomen het voornemen om in 10 jaar tijd 37.000 hectare nieuwe natuur extra te realiseren. Dit willen wij graag ondersteunen. In dit proces zien wij kansen om bij te dragen aan deze opdracht, maar om deze volledig te benutten willen wij graag 2 belangrijke zaken onderstrepen.

1 Voldoende beschikbaar uitgangsmateriaal: zaadbronnen

Om de sterke groei in de vraag naar goed uitgangsmateriaal in genetische en bosbouwkundige herkomsten in te vullen, moeten wij gezamenlijk met alle betrokken partijen onze zaadgaarden en genenbanken op orde brengen. Uitgangsmateriaal begint voornamelijk met zaden die uit opstanden in bossen geoogst worden, of uit genenbanken, zaadgaarden en waar oorspronkelijk materiaal gecultiveerd wordt (in-situ).

We hebben met elkaar afgesproken dat de planten die in een bos of natuurgebied aangeplant worden, specifieke genetische eigenschappen moeten hebben: voor bosbouw zodat er mooie rechte stammen groeien voor houtoogst, ofwel we kijken hier naar autochtone en resistente herkomst van planten die tegen klimaatverandering opgewassen zijn of ziekteresistent zijn.

Voor soorten zoals wintereik, winterlinde en haagbeuk zijn niet voldoende opstanden beschikbaar. De aanleg vraagt een grote investering waarbij de revenu pas over 10 à 15 jaar zal zijn. Dit is bedrijfseconomisch niet haalbaar om door de markt te laten uitvoeren. Hiervoor zal steun moeten komen vanuit LNV. Deze kunnen het beste ingevuld worden in een combinatie van publieke en private initiatieven. De huidige opstanden en zaadgaarden zullen niet toereikend zijn om de behoefte aan op te kweken jonge bomen in te vullen, en moeten met een visie op klimaatveranderingen en biodiversiteit anders ingericht worden.

Het Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (CGN) beoordeelt opstanden die in aanmerking komen voor de Rassenlijst Bomen. Op deze rassenlijst vindt u alle beschikbare herkomsten die binnen Nederland erkend zijn. De lijst staat onder verantwoordelijkheid van de Raad voor plantenrassen. Vaak via de zaadleveranciers kunt u gebruikmaken als kweker van deze herkomsten. Op dit moment wordt actief gezocht naar nieuwe bruikbare opstanden bij terreinbeheerders of particulieren ter uitbreiding. Kent u kwalitatief hoogwaardige bosopstanden of laanbeplantingen in uw omgeving of daarbuiten? Meld ze dan nu snel en gemakkelijk aan voor een quickscan.

Als sector willen we dit graag samen met alle betrokken partijen nu goed aanpakken, zodat we voor de volgende generaties een gezond en klimaatbestendig bos en natuur realiseren.

2 Chemische toepassing zaaibedden blijft noodzakelijk

Als kwekers van bos- en haagplantsoen hebben wij de laatste jaren een enorme omslag gemaakt in onze onkruidbestrijding. Vele goede initiatieven hebben een bijna perfecte mechanische onkruidbestrijding tot stand gebracht. Maar wij zien in sommige situaties, zoals de startfase van onze zaaibedden en langdurige natte perioden, als een probleem voor een goede en doeltreffende mechanische onkruidbestrijding. Voor en tijdens opkomst van zaden zijn deze zo kwetsbaar, dat we deze niet mechanisch onkruidvrij kunnen houden. Ook na een langere periode van regen is mechanische onkruidbestrijding zo goed als onmogelijk in een jong gewas.

Op dit moment kunnen kwekers met een uitgebalanceerde combinatie van chemisch en mechanisch de milieubelasting tot een minimum beperken, maar wel een maximum aan oogstbare planten realiseren. Het is jammer wanneer er veel jonge planten verloren gaan door verkeerde toepassingen van kennis en techniek voor de noodzakelijke aantallen planten die de Bossenstrategie wenst. Hiervoor is het noodzakelijk dat wij een chemische toepassing beschikbaar hebben. Het beschikbaar hebben van deze middelen wordt steeds lastiger, terwijl alternatieven soms te lang op zich laten wachten door procedures die doorlopen moeten worden.

Als kwekers zoeken wij hulp om ons te belonen voor de goede inzet die de sector reeds heeft geleverd, en daarvoor begrip te krijgen hoe nijpend de situatie vaak is. Door goed naar de sectoren te luisteren en problemen te erkennen, kunnen wij de teelt van onze gewassen voor de toekomst blijven garanderen. Het is niet voor niets: 

Groen is leven, boomkwekers zorgen ervoor!